Prowadzisz pozarolniczą działalność i zostałeś poszkodowany w wyniku powodzi?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przystępuje do realizacji wypłaty świadczenia interwencyjnego przeznaczonego na wsparcie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorcy poszkodowanego w wyniku powodzi.

Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność gospodarczą i zostałeś poszkodowany w wyniku powodzi, możesz złożyć wniosek o świadczenie interwencyjne. Jego celem jest wsparcie w dalszym prowadzeniu działalności [1]. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z tego świadczenia. 
 
Dla kogo świadczenie interwencyjne?
Możesz otrzymać świadczenie, jeśli jesteś przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców [2] oraz prowadziłeś działalność 16 września 2024 r. [3]. 
 
Pomocą mogą być więc objęte zarówno osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w tym wspólnicy spółek cywilnych, jak i osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną. 
 
Jakie warunki musisz spełnić, by otrzymać świadczenie?
 
Jako przedsiębiorca otrzymasz świadczenie, jeśli: 
-poniosłeś szkodę polegającą na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu, bezpośrednio w wyniku powodzi, składników materialnych przedsiębiorstwa niezbędnych do dalszego prowadzenia działalności gospodarczej oraz 
-zobowiążesz się do prowadzenia działalności gospodarczej przez co najmniej 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego oraz 
-zobowiążesz się do utrzymania poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od dnia 16 września 2024 r. [3]

Ile wynosi świadczenie interwencyjne?
Świadczenie przysługuje w wysokości wskazanej przez Ciebie we wniosku. Kwota świadczenia nie może jednak przekroczyć wysokości: 
-szkody, którą poniosłeś, 
-ustalonej zgodnie ze sposobem, który wskażesz we wniosku, tj. kwoty stanowiącej iloczyn: 
-liczby ubezpieczonych zgłoszonych do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych, obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego na dzień złożenia wniosku albo 16 września 2024 r. [3] (możemy wziąć pod uwagę mniejszą z tych liczb) i kwoty, która będzie wskazana w rozporządzeniu (liczba ubezpieczonych × kwota z rozporządzenia), albo  
-średniomiesięcznego przychodu uzyskanego z prowadzenia działalności gospodarczej w 2023 r. oraz współczynnika, który będzie określony w rozporządzeniu (średni miesięczny przychód z 2023 r. × współczynnik z rozporządzenia), 
-maksymalnej kwoty świadczenia, która będzie określona w rozporządzeniu. 
Jeśli przed wystąpieniem powodzi nie zawarłeś umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa, świadczenie interwencyjne przyznamy w kwocie 75% przysługującej Ci wysokości. 
 
Jak i kiedy złożyć wniosek?
Jeśli chcesz skorzystać ze świadczenia, złóż wniosek RSI (Wniosek o świadczenie interwencyjne przeznaczone na wsparcie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorcy poszkodowanego w wyniku powodzi). 
Wniosek o świadczenie interwencyjne możesz złożyć od 5 października 2024 r. do 16 marca 2025 r. [4] w formie: 
-elektronicznej na swoim profilu na PUE/eZUS jako pismo ogólne POG, do którego dołączasz wniosek o świadczenie interwencyjne, 
-papierowej w każdej placówce ZUS lub w punkcie mobilnym albo przesłać go pocztą. 
Wniosek w formie interaktywnego formularza będzie dostępny na stronie www.zus.pl od 5 października. 
Jeśli nie masz dostępu do internetu lub potrzebujesz wsparcia przy wypełnianiu wniosku, możesz skorzystać z pomocy naszych pracowników ZUS w dowolnej placówce oraz w punktach mobilnych. 
Wniosek może również złożyć w Twoim imieniu Twój pełnomocnik, jeśli posiada do tego umocowanie. 
 
Co zawiera wniosek i jakie dokumenty są wymagane?
We wniosku podaj kwotę świadczenia interwencyjnego, o jaką się ubiegasz, oraz określ sposób, w jaki ma być ustalona jego wysokość. Możesz wskazać, że będzie to kwota ustalona w oparciu o: 
-liczbę ubezpieczonych zgłoszonych do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych, obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego , 
-średniomiesięczny przychód uzyskany z prowadzenia działalności gospodarczej w 2023 r. (jeśli wybierasz tę opcję, podaj kwotę tego przychodu). 
Ważne! 
Wysokość średniomiesięcznego przychodu ustalisz w następujący sposób: podziel przychód uzyskany z prowadzenia działalności gospodarczej w 2023 r. przez liczbę miesięcy kalendarzowych w 2023 r., w trakcie których działalność ta była prowadzona przynajmniej przez 1 dzień. Jeśli zawiesiłeś prowadzenie działalności na pełny miesiąc kalendarzowy, nie uwzględniaj go w wyliczeniu. Natomiast jeśli zawiesiłeś lub wznowiłeś działalność w trakcie miesiąca, miesiąc ten uwzględnij w wyliczeniu jako miesiąc prowadzenia działalności. 
Jeśli masz poniższe dokumenty, dołącz je do wniosku: 
-oszacowanie poniesionych szkód i dokumentację, na podstawie której zostało ono dokonane; oszacowanie musi być wykonane przez:  
-rzeczoznawcę lub biegłego uprawnionego do dokonywania wyceny środków trwałych lub aktywów obrotowych, 
-rzeczoznawcę majątkowego 
-dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych. 
Składając wniosek oświadczasz, że: 
-faktycznym miejscem wykonywania przez Ciebie działalności gospodarczej jest teren objęty powodzią, 
-prowadziłeś działalności 16 września 2024r., 
-nie zawarłeś umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa od następstw klęsk żywiołowych, jeśli nie dołączasz dokumentu potwierdzającego jej zawarcie. 
Ponadto zobowiązujesz się do tego, że: 
-przekażesz nam dokument potwierdzający oszacowanie poniesionych szkód wraz z dokumentacją, na podstawie której zostało ono dokonane, w ciągu 5 miesięcy od dnia uzyskania świadczenia interwencyjnego (jeśli nie dołączysz dokumentacji do wniosku), 
-będziesz prowadzić działalność gospodarczą przez co najmniej 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego, 
-utrzymasz poziom zatrudnienia przez 6 miesięcy, licząc od 16 września 2024 r.

We wniosku podaj numer rachunku płatniczego, na który chcesz otrzymać świadczenie. 
 
Kiedy i jak dowiesz się, czy otrzymasz świadczenie? 
Wniosek rozpatrzymy niezwłocznie, potraktujemy go priorytetowo.
Informacje w sprawie wniosku udostępnimy na Twoim koncie płatnika PUE/eZUS albo prześlemy na podany przez Ciebie adres do korespondencji – w zależności od Twoich preferencji określonych we wniosku.
Dodatkowo informacje o nowych wiadomościach w sprawie wniosku prześlemy na adres e-mail lub numer telefonu, który podasz na PUE/eZUS.
Jeśli przyznamy Ci świadczenie, otrzymasz od nas informację. Otrzymasz także zaświadczenie o udzieleniu przez ZUS pomocy publicznej. Informację tę przekażemy także do wojewody.
W przypadku częściowo negatywnego rozstrzygnięcia lub odmowy przyznania świadczenia wydamy decyzję. Decyzję wydamy również, gdy zobowiążemy Cię do zwrotu całości albo części świadczenia.
Decyzję również przekażemy na Twoje konto płatnika na PUE/eZUS lub na wskazany adres do korespondencji. 

Jak się odwołać od decyzji ZUS ?
Od naszej decyzji możesz się odwołać – za naszym pośrednictwem – do sądu okręgowego. Masz na to miesiąc od dnia doręczenia decyzji [5].
Odwołanie możesz złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu – wtedy odwołanie spisze nasz pracownik. Powinno ono zawierać: oznaczenie sądu, Twoje imię, nazwisko i adres, znak i  datę decyzji, uzasadnienie odwołania, Twój podpis lub podpis Twojego pełnomocnika. Nie zapłacisz opłaty podstawowej od wniesienia odwołania. 

Jakie są przesłanki zwrotu całości albo części świadczenia?
Będziesz zobowiązany do zwrotu całości świadczenia, gdy: 
-w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego przestaniesz prowadzić działalność gospodarczą lub zawiesisz jej prowadzenie, 
-przynajmniej jedno z Twoich oświadczeń było niezgodne ze stanem faktycznym, 
-wbrew zobowiązaniu nie prześlesz w terminie oszacowania wraz z dokumentacją, 
-nie poddasz się kontroli lub będziesz utrudniać nam kontrolę następujących okoliczności: 
-prowadzenia działalności gospodarczej w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego, 
-utrzymania poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r., 
-właściwego dokumentowania wniosku o świadczenie interwencyjne.

Natomiast zwrot części świadczenia dotyczy sytuacji, w której: 
-KAS poinformuje nas o rozbieżności między średniomiesięcznym przychodem wykazanym we wniosku a wykazanym dla celów podatkowych, 
-nie utrzymasz poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września2024 r., 
-świadczenie zostanie przyznane w wysokości wyższej niż wysokość szkody wynikającej z oszacowania.

Jaka może być wartość pomocy publicznej na naprawienie szkód wynikających z powodzi?
Łączna wartość pomocy publicznej w celu naprawienia szkód powstałych w wyniku powodzi nie może przekroczyć wartości szkód materialnych pomniejszonej o wartość uzyskanego odszkodowania.

Jeżeli otrzymasz pomoc publiczną (np. w postaci świadczenia interwencyjnego, nowego terminu na opłacenie składek), która przekroczy powyższy poziom, będziesz zobowiązany do zwrotu części uzyskanej pomocy publicznej. Zwrotowi będzie podlegać kwota, która przekracza wartość poniesionych szkód materialnych pomniejszoną o wartość uzyskanego odszkodowania. 
 
W takiej sytuacji wojewoda zawiadomi Cię jako beneficjenta pomocy o wysokości kwoty przekroczenia i wskaże rachunek bankowy, na który należy dokonać wpłaty tej kwoty w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. 
 
Jeśli nie zwrócisz pomocy zgodnie z ust. 9, wojewoda wyda decyzję. Określi w niej kwotę przypadającą do zwrotu oraz rachunek bankowy, na który należy ją wpłacić. Przepisy działu III ordynacji podatkowej stosuje się odpowiednio [6]. 
 
Podstawa prawna 
[1] Ustawa z dnia 1 października 2024 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1473) 
[2] Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236 z późn. zm.). 
[3] Czyli na dzień wydania rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z  usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie (Dz.U. poz. 1371). 
[4] Czyli w ciągu 6 miesięcy od dnia wydania rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie (Dz.U. poz. 1371). 
[5] Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.). 
[6] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).